In 2022 is een boek van mij uitgekomen over joods Utrecht in de Tweede Wereldoorlog, met als titel ‘De Joodse Raad van Utrecht’. Dat was een afdeling van de bekende landelijke organisatie die een pijnlijke rol heeft gespeeld tijdens de holocaust.
TE KOOP
Het boek (356 pagina’s) is in Utrecht fysiek te koop bij Broese, bij Bruna Nachtegaalstraat, bij Steven Sterk, bij de Utrechtse Boekenbar en bij Bijleveld.
Hij is ook online te bestellen bij alle boekenwinkels (inclusief de onvermijdelijke Bol.com) en ook te koop in de webshop van mijn uitgever. Tip: koop bij uw lokale boekhandel.
Etalage van Steven Sterk
Prijs: 24,95 euro.
Uitgever: Brave New Books
ISBN: 9789464488562
E-book-versie, verkrijgbaar bij alle online boekverkopers
Prijs: 8,50 euro
ISBN: 9789464488579
AGENDA, REACTIES EN PUBLICITEIT
2023
14 mei – In het zojuist uitgekomen dikke boek (590 blz) ‘De Reynaert – Leven met een middeleeuws meesterwerk’ van de Utrechtse universiteitshoogleraar Frits van Oostrom schrijft hij op pagina 41 dat hij sinds januari 2022 weet dat hij genoemd is naar Frits Elzas, de vice-voorzitter van de Utrechtse Joodse Raad. Op pagina 372 verwijst hij hiervoor naar het boek De Joodse Raad van Utrecht, waarin geput is uit het nagelaten dagboek van zijn moeder. Ik was inderdaad in januari 2022 bij hem thuis.
Op 12 mei gaf ik een lezing in het Historisch Café van vereniging Oud-Utrecht (video) in de bibliotheek op de Neude over dit boek en over joods-Utrecht in de Tweede Wereldoorlog in het algemeen.
Tijdens de lezing (foto: Joeb Mulder)
Op 1 mei werd ik geinterviewd door de website Traces of War.
2022
Oktober 2022: u krijgt de bijgewerkte versie (2.1) als u het boek, in paperback of e-book, via het internet koopt.
Op 16 september ontdekt onderzoeker Victor Frederik op een website een afbeelding van het Ecuadoraanse paspoort van de voorzitter van de Utrechtse Joodse Raad, Alex de Haas. Deze mooie vondst zette mij onmiddellijk aan tot nader onderzoek en tot een geüpdatete versie van het boek De Joodse Raad van Utrecht.
Het Ecuadoraanse paspoort van het gezin De Haas (archief: Seth Jacobson)
In het augustusnummer van tijdschrift Oud-Utrecht is een interessante boekbespreking te lezen van Ad van Liempt over dit boek én dat van Bart van der Boom (‘De politiek van het kleinste kwaad’). Blij mee. Zie hier de pdf van de bespreking.
Uit: Oud Utrecht, augustus 2022
Op zaterdag 21 mei besteedde de NOS in haar nieuwsbrief ruim aandacht aan het boek, met een focus op voorzitter Alex de Haas.
Op zaterdag 7 mei publiceerde ook Nieuws030 de fragmenten uit mijn boek over vice-voorzitter Frits Elzas.
Op vrijdag 6 mei maakte boekhandel Broese op de Nuk de top-10 bekend van deze week, met op nummer 1 ‘De Joodse Raad van Utrecht’.
Op donderdag 5 mei verschenen fragmenten van mijn boek, over vice-voorzitter Frits Elzas van de Utrecht Joodse Raad, op de website Historiek.
Op zaterdag 30 april verscheen een uitgebreid artikel in het AD-Utrechts Nieuwsblad (klik erop voor een vergroting):
Op vrijdag 29 april was de boekpresentatie in Broese. Dit gebeurde onder grote publieke belangstelling (het zat ‘vol’, honderd mensen). De joodse schrijver-kunstenaar (en voormalig onderduikkind) Peter Hein * nam daarin het eerste exemplaar van het boek in ontvangst. De boekpresentatie is hier terug te kijken (youtube).
*) Over Peter Hein en zijn ouderlijk gezin in WO-2 is in 2021 de driedelige documentaire ‘Op de vlucht’ gemaakt: deel 1, deel 2 en deel 3 (aanrader).
Overhandiging van het eerste exemplaar (foto: Hanneke Terlingen)
Op 29 april schreef de Telegraaf dit artikel (klik erop voor een vergroting):
Op 21 april verscheen dit artikel op de website van de Oostkrant.
Op 18 april lichtte ik in een artikel een tipje van een sluier op: Mysterie rond de Joodse Raad van Utrecht (Nieuws030).
Op dezelfde dag publiceerde de Nuk het persbericht.
Op 8 april werd ik over mijn aanstaande boek geïnterviewd door Grietje Braaksma in de Talkshow Broese LIVE in de grote hal van de Neude Bibliotheek. Dit is hier terug te kijken (youtube).
Het interview in de Neude Blibiotheek (foto: Ton van den Berg)
MEER OVER HET BOEK
Dit non-fictie-boek gaat voor een groot deel over lokale geschiedenis.
Veel verhalen over joods Utrecht in de oorlog worden voor het eerst verteld.
Het is een rijk boek, met veel afbeeldingen en nog niet eerder gepubliceerde dagboekfragmenten.
Ik heb heel veel bronnen geraadpleegd, in archieven en mensen gesproken.
Centraal staat de Joodse Raad van Utrecht. Wat is het? Hoe verhield deze zich tot de bekende Joodse Raad van Amsterdam? Wie zaten erin? Wat deden ze? Wat is er van hen geworden? Hoe kwam het zover? Wat is er bekend over de deportaties vanaf het Maliebaanstation?
Het is een echt Utrechts boek. Er worden in het boek veel Utrechtse namen genoemd. De teller staat eind maart 2022 op 595. Soms met een heel uitgebreide vermelding, soms met een enkele verwijzing. In een persoonsregister achterin vindt u ze terug. Ook zijn in het boek vele Utrechtse straatnamen te lezen.
Uitgebreid is verder te lezen over een foute afdeling van de Utrechtse politie, over de beruchte razzia in Utrecht op 7 oktober 1944 voor de ‘arbeitseinsatz’ en over een geheel vergeten joods-Utrechtse verzetsman. Het bestaan van deze man verdient m.i. echt aandacht.
In een apart hoofdstuk krijgen de levens van vier personen die actief waren in de Joodse Raad van Utrecht bijzondere aandacht: voorzitter Alex de Haas, vice-voorzitter Maurits Perel, zijn opvolger Frits Elzas en Jo van Gelder.
Van Elzas heb ik in mijn boek onder meer foto’s gepubliceerd. Tot nu toe was hij in publicaties alleen een ‘naam’. Perel woonde op Oudegracht 339, waar ik stond tijdens deze podcastaflevering van NPO Radio 1: ‘Iedere Steen heeft een Gezicht’.
Op deze speciale site vermeld ik oa alle in het boek voorkomende namen.
